Người Úc dạy con ra sao?

Trẻ con Úc thường được dạy cách tự lập
trong cuộc sống từ khi còn rất nhỏ.

Người Úc thường dạy con theo hướng phát triển tự nhiên, thân thiện với môi trường sống, đồng thời biết tự lập từ sớm và dùng tiền một cách hợp lý.

Tự lập từ bé

Khác với quan điểm của phần đông các bậc cha mẹ châu Á, người Úc rất coi trọng tính tự lập của con cái. Vì vậy, ngay từ khi con của họ mới chào đời, họ đã rất ít khi cho ngủ chung. Họ thường đặt đứa trẻ trong một chiếc nôi riêng khi mới được mấy ngày tuổi, đồng thời cũng tránh ôm ấp bé lâu vì điều này có thể khiến cho đứa bé quấn “hơi” mẹ. Có thể vì vậy mà những đứa trẻ Úc rất ít khi nhõng nhẽo, mè nheo hoặc đòi mẹ bế liên tục.

Khi trẻ Úc được một tuổi đã được cha mẹ tập cho cách tự dùng thìa múc thức ăn. Marry, một người mẹ kể: “Ban đầu khi mới tập dùng thìa, bé Ella nhà tôi không ăn được gì vì thức ăn rơi hết ra ngoài nhưng sau đó một thời gian thì bé đã biết cách sử dụng đôi tay khéo léo hơn. Vì vậy, khi gửi bé đi nhà trẻ tôi rất yên tâm vì bé sẽ không bị đói”.

Có dịp đến tham quan nhà trẻ Úc, bạn có thể sẽ rất ngạc nhiên vì có những bé chưa biết đi và biết nói nhưng đã có thể ngồi ngay ngắn trên ghế và tự... bốc thức ăn cho vào miệng. Xung quanh thức ăn rơi vãi, và miệng trẻ cũng dính đầy thức ăn. Nhưng bạn đừng vội đánh giá rằng các giáo viên mầm non ở đó “lười” chăm sóc bởi đó chính là một phần của kế hoạch giáo dục cách tự lập cho trẻ ngay từ khi còn rất nhỏ.

Không những thế, các bé còn được dạy cách tự đi vệ sinh, tự rửa tay (cho dù mới chỉ 3 tuổi), tự mặc và cởi quần áo, giày dép, tự giác lên giường nằm vào giờ ngủ trưa và nếu bé đột nhiên thức dậy trong khi các bạn khác vẫn đang ngủ thì bé phải giữ im lặng hoặc tự rời khỏi giường và đi ra phòng chơi một mình.

Khi lớn lên thêm một chút và có thể chạy, nhảy được thì trẻ phải tự mang vác đồ đạc của riêng mình. Một lần người viết từng được chứng kiến một cậu bé Úc 4 tuổi trên đường đi học về phụng phịu đòi mẹ bế. Thế nhưng, mẹ cậu không hề “mảy may”. Bà chỉ nhẹ nhàng nói với con: “Mẹ có hai chân, con cũng có hai chân, vậy tại sao con lại cứ đòi mẹ bế?” Không những thế, bà còn yêu cầu con tự đeo chiếc ba lô nhỏ của mình thay vì để cho mẹ cầm giúp vì “đó là đồ của con và không có lý do gì khiến con đưa nó cho người khác cầm hộ”.

Sau khi nghe mẹ giải thích, cậu bé đã hiểu ra vấn đề và vui vẻ làm theo.

Các bậc phụ huynh Úc cũng thường để con em họ phát triển một cách tự nhiên, không gò ép. Ví dụ nếu trẻ không muốn ăn thì họ sẽ không ép mà cứ để cho tới khi bé đói sẽ phải tự đi tìm thức ăn.

Marry cho biết: “Trẻ không muốn ăn nghĩa là không đói. Bé Ella nhà tôi cũng nhiều lần bỏ bữa rồi sau đó vài tiếng lại đi tìm tôi xin thức ăn vì đói. Nếu bạn cứ ép bé ăn khi bé không muốn thì điều đó không tốt cho tâm lý của bé”.
Hòa mình cùng thiên nhiên

Ở Úc, các cha mẹ rất hay có thói quen đưa con ra công viên dạo mát, hít thở khí trời hoặc đọc sách. Hồi bé Ella mới được khoảng 9 tháng, bản thân Marry từng gặp phải những ánh mắt ngạc nhiên của một số bà mẹ người Á đông khi họ nhìn thấy cô thản nhiên ngồi đọc sách trong khi bé Ella cứ một mình bò trên thảm cỏ xung quanh mẹ và chân tay thì lấm bẩn.

Nhưng Marry cho biết đó là cách cô để con mình tự khám phá thế giới xung quanh. Ella có thể sờ vào cỏ để biết cỏ mềm mại thế nào hoặc sờ vào đất, lá cây.... để trải nghiệm những cảm giác khác. Những tương tác đó, theo Marry, là rất có lợi cho sự phát triển của trẻ em.

Judie, một bà mẹ Úc khác cũng có cách dạy con tương tự. Những lúc cậu con trai 8 tuổi của chị bị ốm, thay vì đóng kín cửa nhà để tránh gió thì chị lại chủ động mở cửa ra để đón ánh nắng và lưu thông không khí cho căn phòng. Thậm chí, chị còn khuyến khích con ra ngoài sân chơi cho khỏe người bởi “khí hậu trong lành và sự vận động khiến cơ thể nhanh chóng hồi phục”.

Vào cuối tuần, hai vợ chồng Judie thường đưa con đi dã ngoại hoặc đến các trang trại để ngắm các loài thú. “Bé nhà tôi rất thích cho các chú dê con ở trang trại bú bình sữa và thường vuốt ve, nựng nịu chúng. Theo tôi, biết gần gũi, yêu thương loài vật từ nhỏ chính là nền tảng cho sự phát triển lòng nhân ái của trẻ”, Judie tâm sự.
Vài ý thức về sử dụng tiền bạc

Judie có một cửa hàng bán đồ ăn nhanh nên hàng tuần con trai chị thường phụ giúp mẹ dán những chiếc hộp giấy đựng đồ ăn và được mẹ trả “lương” sòng phẳng. Cậu bé rất phấn khởi khi nhận được tiền và tiết kiệm để mua đồ chơi.

Tuy nhiên, không phải lần nào giúp mẹ cậu cũng nhận được tiền vì Judie cho biết chị cũng muốn bé hiểu rằng con cái nên giúp đỡ cha mẹ làm việc nhà làm một cách vô tư, không đòi hỏi.

Một người bạn ở Úc kể về cách dạy con của chị dâu cô ấy như sau: hàng tuần người chị dâu ấy trả 10 đô-la cho cậu con trai 9 tuổi để giúp mẹ lau nhà, dọn vườn, kéo thùng rác ra ngoài mỗi khi đến ngày đổ rác. Sau một thời gian làm “thuê” cho mẹ, cậu bé tiết kiệm được 80 đô-la. Một lần, cậu ngỏ lời muốn mua một chiếc xe scooter và chị đồng ý dẫn con đi mua. Thế nhưng chiếc xe cậu bé chọn lại có giá tới 130 đô-la. Hai vợ chồng chị nói với con: “Bố mẹ sẽ cho con vay 50 đô-la còn thiếu rồi sau đó con phải làm không công cho bố mẹ trong vòng 5 tuần. Nếu con đồng ý thì bố mẹ mới lấy chiếc xe này cho con, nếu không thì con phải chọn chiếc ít tiền hơn”. Cậu bé gật đầu và rất chăm chỉ làm việc 5 tuần sau đó để “trả nợ” cho mẹ.

Không những thế, phụ huynh còn dạy con em biết cân nhắc và suy nghĩ đến giá trị của món đồ định mua có phù hợp không. Dù đến siêu thị và bị hấp dẫn bởi nhiều các loại đồ chơi đắt tiền nhưng con trẻ chỉ mua khi chọn một món đồ chơi phù hợp với mức giá bố mẹ đã đưa ra trước đó.

“Chúng tôi muốn trẻ hiểu rằng thường khi bạn sẽ rất muốn mua một món đồ gì đó nhưng không có đủ tiền. Vì vậy bạn phải biết cách lựa chọn món đồ phù hợp nhất với cả hai tiêu chí: giá cả và sự hài lòng. Đôi khi, món đồ bạn mua chưa hẳn là cái bạn thích nhất nhưng điều quan trọng là bạn phải biết hài lòng với sự lựa chọn của mình trong giới hạn số tiền cho phép”, một phu huynh lý giải cách giáo dục tiền bạc cho con em của họ.

Nhiều phụ huynh ở Úc cũng không bao giờ thỏa mãn ngay lập tức mọi yêu cầu của con. Nếu trẻ yêu thích món đồ chơi nào đó thì phải biết chờ cho đến những dịp lễ hoặc sinh nhật để được tặng quà. Vì vậy, khi nhận được món quà yêu thích sau vài tháng, thậm chí là cả năm chờ đợi thì cậu bé sẽ vui sướng hơn rất nhiều và lẽ nhiên biết trân trọng, giữ gìn nó cẩn thận.