"Đoạn trường ai có qua cầu mới hay"

Rất nhiều bậc phụ huynh trên các diễn đàn đang phát sốt phát rét lên vì cái ảnh con khỉ mẹ cứu khỉ con ở ngoài đường, nhưng trong văn hóa phương Đông đã có một câu chuyện xúc động hơn rất nhiều. Chuyện này đã thành một điển tích mà không phải chỉ có mỗi cụ Nguyễn Du đưa vào tác phẩm của mình. Chuyện là thế này...

Tài liệu cổ nhất giải thích tích này là "Sưu thần ký" từ thời Đông Hán. Chuyện thế này, lâu quá không hớ nguyên văn nên kể (có thêm mắm muối hành mùi cho dễ nghe) lại sơ lược:

Ngày xưa, có một người thợ săn nghèo lên núi bắt được một con vượn con. Người này cũng nghèo nên quyết mang con vượn về nhà làm thịt. Đi được nửa đường thì thấy con vượn mẹ chạy đuổi theo, vừa chuyền cành vừa kêu thét. Khi về đến nhà, trói con vượn con để giết thì ông ta thấy con vượn mẹ ngồi trên mái nhà kêu những tiếng chói tai. Khi đưa dao vào mình con vượn con, nó kêu một tiếng não ruột thì con vượn mẹ trên mái nhà cũng rú lên một tiếng rồi rơi xuống đất. Người thợ săn chạy ra, nhặt xác con vượn mẹ vào, mổ bụng ra thì thấy ruột đã đứt ra thành từng đoạn.

Sau chuyện đó, người thợ săn bẻ cung tên, ăn chay và lên núi tu theo Phật.

"Đoạn" có nghĩa là cắt đứt, "trường" là ruột của động vật có vú (tiểu trường là ruột non, đại trường là ruột già). "Đoạn trường" là tả một nỗi đau khủng khiếp từ bên trong mà không thể diễn tả cho mọi người thấu hiểu được.

Từ Hán - Việt ngày xưa viết thế này:

Mọi người cho ý kiến nhé!
...
"Ước gì tuần này mẹ không đón Bin..."